Վերջերս ավելացված
Նմանատիպ առաջարկներ
Ձեզ մոտիկ
Կարա Կոյունլու Ամիրաների Դամբարան
Դամբարան
950 m
Պատմական
Հեշտ
ՏԵՂԵԿԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆ ԱՅՑԵԼՈՒՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ
Վայրը՝ Թեպետ աշխարհագրորեն ավելի մոտ է Արմավիրի մարզին, վարչականորեն գտնվում է Արգավանդ գյուղում՝ Արարատի մարզում։
Ժամանակաշրջան։ 15-րդ դար
Մշակութային շերտը՝ ուշ միջնադարյան իսլամական ճարտարապետություն
Հասանելիություն՝ Հասանելի է ավտոմեքենայով կամ հասարակական տրանսպորտով
ԱԿՆԱՐԿ
Արարատի մարզի Արգավանդ գյուղում՝ Երևանի մերձակայքում, գտնվում է Կարա Կոյունլու ամիրաների դամբարանը՝ Հայաստանում իսլամական միջնադարյան դամբարանային ճարտարապետության հազվագյուտ և եզակի օրինակներից մեկը։ Շինությունը թվագրվում է 15-րդ դարով - ժամանակշրջան, երբ Հարավային Կովկասում և Իրանում իշխում էր թուրքմենական Կարա Կոյունլու ցեղային միավորումը։
ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ
Կարա Կոյունլու ամիրաների դամբարանը Հայաստանի պահպանված իսլամական դամբարաններից եզակի օրինակ է։ Այն կառուցվել է 1413 թվականին, երբ Կովկասի և Պարսկաստանի տարածքների մեծ մասում իշխում էին Կարա Կոյունլուները։ Դամբարանը համարվում է Կարա Կոյունլու դինաստիայի կարևոր առաջնորդներից մեկի՝ ամիր Պիր-Հուսեյնի վերջնական հանգրվանը։
Քաղաքական անկայունության և մշակութային խաչմերուկների ժամանակաշրջանում կառուցված այս դամբարանը մարմնավորում է Երևանի միջնադարյան ռազմավարական ազդեցությունը։ Այն վկայում է Հայաստանի տարածքում թուրքմենական դինաստիաների ներկայության մասին և հանդիսանում տարբեր կրոնների ու արվեստի ավանդույթների համատեղ գոյության խորհրդանիշ։
Պատմական աղբյուրներում հիշատակվում է, որ Արգավանդ գյուղում եղել են ևս երկու նմանատիպ, բայց փոքր չափի դամբարաններ, որոնք չեն պահպանվել։
ՃԱՐՏԱՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ
Դամբարանը ունի գլանաձև կառուցվածք։ Այն կառուցված է հայկական կարմրավուն տուֆից և այրված աղյուսից՝ գագաթին դրված կոնաձև գմբեթով։ Կառույցը հենվում է ութանկյուն բազայի վրա և զարդարված է քուֆիական արաբատառ արձանագրությամբ, որից որոշ հատվածներ ժամանակի ընթացքում մաշվել են։ Դիզայնը ոգեշնչված է սելջուկյան և պարսկական ճարտարապետական ավանդույթներից, միախառնելով երկրաչափական պարզությունն ու խորհրդանշական նրբությունը։ Հայկական քարագործության և իսլամական զարդաքանդակների համադրությամբ այն ձևավորում է հիբրիդ ճարտարապետական ոճ։ Ներքին տարածքը պարզ է՝ առանց ավելորդ դեկորների։ Դամբարանը կրում է արաբատառ գրություն, որտեղ հիշատակվում է Պիր-Հուսեյնի անունը և շինության տարեթիվը՝ 1413թ․։
ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ԵՎ ՎԵՐԱԿԱՆԳՆՈՒՄ
Դարերի ընթացքում դամբարանը ենթարկվել է բնական մաշվածության։ Սակայն նրա ամուր կառուցվածքը նպաստել է կառույցի պահպանմանը։ Վերականգնման աշխատանքներ իրականացվել են թե՛ ԽՍՀՄ տարիներին, թե՛ անկախության շրջանում՝ նպատակ ունենալով պահպանել կառուցվածքային ամբողջականությունը և պաշտպանելու նյութական և մշակութային բնօրինակը։ 2001 թվականին, Թուրքմենստանի դեսպանության աջակցությամբ, իրականացվել են վերականգնողական և պահպանական աշխատանքներ՝ ամրացնելով կառույցը և բարձրացնելով նրա ճանաչելիությունը։ Տեղում տեղադրվել են երկլեզու՝ հայերեն և թուրքմեներեն ցուցանակներ, որոնք ընդգծում են դամբարանի՝ որպես համատեղ մշակութային ժառանգության կարևորությունը։
ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ԿՈՆՏԵՔՍՏ
Այս դամբարանը Հայաստանի բազմամշակութային անցյալի եզակի վկայությունն է՝ ներկայացնելով մի շերտ, որը ձևավորվել է իսլամական դինաստիաների ժամանակ։ Այն գոյատևել է գերազանցապես քրիստոնեական ժառանգություն ունեցող միջավայրում և ընդգծում է տարածաշրջանի բազմազան մշակութային ժառանգությունը։
Հարմարություններ
Մոտակայքում
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության մաս կազմող այս տաճարը հայտնի է իր եզակի շրջանաձև կառուցվածքով և պատմական նշանակությամբ։ Կատարյալ ուղղություն է ճարտարապետական ուսումնասիրության սիրահարների համար։
Համարվում է աշխարհի ամենահին տաճարը և հանդիսանում է Հայ Առաքելական Եկեղեցու հոգևոր կենտրոնը։ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ժառանգություն։
Այս թանգարանը իր հարուստ հավաքածուի միջոցով ներկայացնում է հայկական մշակույթը և պատմությունը՝ ներառյալ հնագիտական նյութեր, տեքստիլներ և ազգագրական ցուցանմուշներ։
Նվիրված է 1918 թվականի Սարդարապատի ճակատամարտին։ Տեղանքն առանձնանում է մեծարժեք քանդակներով և պատմական մթնոլորտով։
Աշխարհի ամենամեծ եզդիական տաճարը, բացված 2019թ․, հանդիսանում է կրոնական համերաշխության և եզդիական ժառանգության խորհրդանիշ Հայաստանում։